Faktus Timor-Leste

Tuesday, November 29, 2016

Ministru Gastao Rekonhese Single Source ba Estrada Lautem

Ministru Gastao Sousa
DILI – Ministru Obras Publiku Transporte no Komunikasaun (MOTPK), Gastao Sousa hatete, rajaun halo ajudikasaun direita ba rehabilitasaun estrada iha munisipiu Lautem, tanba orsamentu rektifikativu foin mak tama, entaun tenke halo de’it ajudikasaun direita.

Nia hatutan, rajaun hadia lalais estrada ne’e tanba atu fasilita movimentu ba loron komemorasaun 28 Novembru tinan ida ne’e bele la’o ho di’ak.

“Fo de’it orden tanba atu atende selebrasaun loron 28 Novembru ne’e rajaun seluk mos tanba rektifikativu foin mak tama iha lista,” hatete Ministru Gastao ba Timor Post iha Parlamentu Nasional Sesta semana kotuk.

Ministru Gastao hatutan, orsamentu rektifikativu ne’e foin mak tama iha Setembru, no orientasaun hodi rehabilita estrada ne’e foin mak hahu iha Outubru.

“Tuir nota informativu ida ha’u fo ne’e sambil sira halo, ami mos hare oinsa mak halo kontratu,” justifika ministru Gastao.

Situasaun ne’e signifika fo uluk orientasaun mak foin halo kontratu serbisu. Entaun, orientasaun ne’e iha tendensia soke lei aprovisionamentu nian.

Entretantu, kustu projetu rehabilitasaun estrada iha munisipiu Lautem ho natureza urjensia falun metin ho misteiru, tanba maske projetu ne’e foti fo de’it (single source) ba Konsorsiu Ponta Leste Group, maibe owner project (nain ba projetu) ne’e mos seidauk iha serteza kona – ba kustu ne’e rasik.

Diretor Luta Hamutuk, Mericio Akara hatete, projetu urjensia iha Lautem ne’e hanesan repete de’it erru sira ne’ebe mak antes ne’e govenru halo tiha ona. Kada tinan governu sempre halo avaliasaun katak sei la repete ona projetu sira ho natureza emerjensia no urjensia, maibe ohin loron akontese fali. Ne’e signifika, governu laiha konsistensia. Tanba, tinan kotuk deputadu sira iha Parlamentu Nasional mos kestiona kona – ba dividas governu nian ne’ebe aumenta hela de’it, tanba kauza husi projetu emerjensia no urjensia sira ne’ebe governu halo.

Akara hatutan, projetu urjensia ne’ebe hala’o husi Konsorsiu Ponta Leste Group ne’e iha negativu no positivu. Nia positivu, tanba sira sente katak nu’udar Lautem oan no uma kain ba festa komemorasaun loron 28 Novembru ne’e, entaun maske haruka de’it mos sira halo kedas, maibe nia negativu mak la asina kontratu ruma ho governu. Negativu ida ne’e mos, tanba orsamentu ida ne’ebe mak atu fo ne’e la garantia hira, tanba kontratu laiha.

“Se Lautem oan sira mak uja sira nia osan rasik hodi halo estrada urjensia ne’e, ita tenke orgulho, tanba ho sira nia osan, sira sai uma nain, maibe ida ne’e mai husi orsamentu Estadu nian. Entaun, hakarak ka lakohi tenke hare nia legalidade”, hatete Akara ba Timor Post iha nia serbisu fatin Farol – Dili foin lalais.

Akara hatutan, normalmente kuandu to’o ona loron bo’ot sira, membru governu no setor privadu sira sempre aproveita atu oinsa bele hetan osan. 

“Labele fo sala ba loron bo’ot sira hodi halo sasan la ho kualidade, tanba tuir loloos loron bo’ot sira ne’e ita tenke hakmatek hodi halo serbisu hotu ho nia kualidade di’ak. Labele iha loron bo’ot ne’e ita halo azineira oioin hodi ikus mai fo sala fali ba loron bo’ot”, sujere Akara.

Akara mos husu ba Komisaun E Parlamentu Nasional no Komisaun Anti – Korupsaun (KAK) tenke halo fiskalizasaun ba projetu ne’e hodi garante nia kualidade di’ak.

Kronolojia husi projetu urjensia ne’e haktuir husi Prezidente Konsorsiu Ponta Leste Group, Custodio Jose Lopes katak rehabilitasaun ka projetu estrada emerjensia ne’ebe hala’o iha Luatem, tanba simu orden husi Ministru Obras Publiku Transporte no Komunikasaun (MOPTK), Gastao Sousa iha loron 8 Outubru no iha loron 9 Outubru, nia halo mobilizasaun ba Lospalos no foin hahu halo serbisu iha loron 10 Outubru foin lalais. Entaun, total loron ba projetu emerjensia ne’e hamutuk loron 41 ona, maibe to’o oras ne’e seidauk iha asina kontratu. Bele dehan projetu emerjensia ne’e laiha dezenho Bill of Quantity (BoQ) no seluk tan.

“Ami rehabilita estrada ne’e bazeia de’it ba orden husi Ministru Obras Publiku no Transporte Komunikasaun. Laiha kontratu, maibe ministru promete sei fo ami nota informativu ida. Tanba ami la’os staff baibain ka direitor sira mak haruka ami, maibe ida ne’e ministru mak direitamente orienta dehan katak halo ami prepara nota informativu fo ba imi katak maske kontratu seidauk iha, mas halo ba. Ami fiar katak nia selu”, hatete Custodio. (oki)
A version of this article appears in print on November 30, 2016, on page 1 of the Timor Post edition with the headline: Ministru Gastao rekonhese Single Source ba Estrada Lautem. 

No comments:

Timor-Leste's Prime-Minister offers his resignation Prime-Minister Timor-Leste Taur Matan Ruak. Dili, Timor-Leste - Prime Ministe...