Faktus Timor-Leste

Monday, December 19, 2016

Vitor Maia “Indisiplinadu” Estraga Kareta APORTIL

  

Eis Xefe Gabinete vise Ministru Transporte no Komunikasaun atual Vogal 2 APORTIL, Vitor Maia nia Kareta Estadu marka Rava Toyota koor Silver ho numeru matrikula 05.000 G TL ne’ebe soke iha Aldeia Taubauk, Suku Fatuborok – Liquica desde Agostu to’o oras ne’e sei paradu hela iha edifisiu polisia tranzitu Liquica, Kuarta (14/12). Foto TP/Raimundos Oki  

 LIKISA – Eis xefe gabinete Vise Ministru Transporte no Komunikasaun, Vitor Maia hatudu nia “indisiplinadu” tebes hodi uja patrimoniu Estadu la ho koidadu, tanba kareta Estadu koor Silver ho numeru matrikula 05.000 G ne’ebe soke malu ho kareta mikroleta ida iha munisipiu Liquica to’o oras ne’e sei paradu hela iha estasaun polisia tranzitu Liquica, seidauk hadia.  


Komandante Polisia Tranzitu munisipiu Liquica, Asistente Inspetor Trindade M. da Silva hatete, kona – ba kazu asitdente trafiku ne’ebe akontese iha Aldeia Taubauk, Suku Fatuborok, postu administrativu Maubara munisipiu Liquica iha loron Sabadu ida iha fulan Agostu 2016 iha horas tuku 7 kalan.

Komandante Trindade esplika kronolojia akontesementu ne’e katak, kareta mikrolet nian husi diresaun Liquica ba Loes no kareta Estadu nian husi direisaun Maliana nian ba Liquica. Bainhira mai to’o iha Aldeia Taubauk, Suku Fatuborok mak akontese asidente ne’e hodi rezulta ema nain rua (2) iha Mikrolet laran kanek todan no kareta mikrolet nia roda parte liman loos nian sai kleuk tiha no tohar. Kareta Estadu nian ho numeru matrikula 05.000 G mak roda oin husi parte liman loos nian mak estragus hodi la’o di’ak no kareta nia oin mos rahun. Nia prosesu ne’e, iha tempu ne’eba entre parte husi kareta Estadu no mikrolet ba hotu iha edifisiu polisia tranzitu Liquica kareta ida ne’ebe lori kareta Estadu ne’e mak sei hadia mirkoleta ne’e.

“Maibe kareta mikroleta ne’e hadia tiha ona iha bengkel (ofisina), nain foti tiha ona, nain mak selu rasik no kareta Estadu to’o ohin loron nunka atu mai foti. Iha Novembru nia laran mak lojistika MOPTK nian foin mak mai hare kareta Estadu ne’e no promete katak sei mai foti kareta Estadu ne’e iha tempu badak,” Komandante Polisia Tranzitu munisipiu Liquica, Asistente Inspetor Trindade M. da Silva hatete ba Timor Post iha Kuarta (14/12).        

“Hare ba kronolojia ne’ebe ami foti iha fatin akontesementu hatudu katak kareta Estadu ne’e mak sala, tanba okupa tiha kareta mikroleta nia dalan. Ami mos simu informasaun katak diretor Vitor Maia ba Maliana mos nia superior lahatene ida. Akordu kona – ba atu hadia kareta ne’e ami iha nomos kronolojia ba fatin akontesementu ne’e mos ami iha,” esplika komandante Trindade.


Eis Xefe Gabinete vise Ministru Transporte no Komunikasaun atual Vogal 2 APORTIL, Vitor Maia nia Kareta Estadu marka Rava Toyota koor Silver ho numeru matrikula 05.000 G TL ne’ebe soke iha Aldeia Taubauk, Suku Fatuborok – Liquica desde Agostu to’o oras ne’e sei paradu hela iha edifisiu polisia tranzitu Liquica, Kuarta (14/12). Foto TP/Raimundos Oki  

Iha parte seluk, Ministru Obras Publiku Transporte no Komunikasaun, Gastao Sousa hatete, kareta ne’e sei kontinua para iha polisia tranzitu Liquica, tanba sei hala’o hela prosesu investigasaun.


“Sei halo lai investigasaun mak ita hare ba hadia, tanba ita mos tenke hare ba kustu ne’ebe afeta ba kareta ne’e. La’os halo arbiru de’it, tanba nia sei iha hela prosesu investigasaun nia laran,” hatete Ministru Gastao ba Jornalista sira iha Hotel Timor, Sesta (16/12).

Ministru Gastao hatutan, durante prosesu investigasaun mak kareta ne’e uja ba interese privadu mak ikus mai hetan dezastre hanesan ne’e, ema ne’e tenke responsabiliza tuir lei ne’ebe vigora.

Nune’e mos Diretor Nasional Lojistika MOPTK, Januario Alves de Sousa Ribeiro hatete, parte lojistika MOPTK nian ba identifika kareta ne’e iha polisiatranzitu Liquica iha Novembru nia laran, maibe prosesu atu halo manutensaun ne’e la’os MOPTK, maibe Autoriedade Portuariu Timor – Leste (APORTIL) mak tenke hadia, tanba kareta ne’e maske rejistadu nu’udar patrimoniu MOPTK nian, maibe entrega ba APORTIL mak uja hafoin APORTIL ne’e nakfilak a’an ba instituisaun autonoma ida iha fulan hirak ba kotuk.

“Kareta ne’e ami entrega tiha ona ba vogal 2 senhor Vitor Maia iha APORTIL nian. Parese polisia halo ona prosesu investigasaun. Ami koordena ona ho APORTIL mak atu ba dada kareta ne’e, maibe sira dehan osan seidauk iha hodi halo manutensaun ba kareta ne’e,” hatete diretor nasional lojistika MOPTK, Januario Alves de Sousa Ribeiro  ba Jornalista sira iha nia serbisu fatin, Sesta (16/12).

“Ami ba identifika de’it. Kareta Rava koor Silver ne’e rejistadu iha patrominiu vise ministru nian. Ami entrega ba sira, kuandu a’at ruma sira (APORTIL) mak tenke responsabiliza. Atu hadia ka ladia ne’e APORTIL nia responsabilidade, tanba kareta ne’e entrega tiha ona ba sira ofisialmente,” nia hatete.

“Tuir informasaun ne’ebe ami hetan katak, iha tempu ne’eba nia la’os hala’o serbisu Estadu nian mak hetan soke, maibe hala’o atividade privadu mak hodi hetan dezastre ne’e. Ami simu informasaun katak nia ba iha Liquica iha Sabadu ida iha fulan Agostu liuba,” nia hatete.

Eis Xefe Gabinete vise Ministru Transporte no Komunikasaun atual Vogal 2 APORTIL, Vitor Maia nia Kareta Estadu marka Rava Toyota koor Silver ho numeru matrikula 05.000 G TL ne’ebe soke iha Aldeia Taubauk, Suku Fatuborok – Liquica desde Agostu to’o oras ne’e sei paradu hela iha edifisiu polisia tranzitu Liquica, Kuarta (14/12). Foto TP/Raimundos Oki  
Bainhira Timor Post konfirma assuntu ne’e ba eis xefe gabinete Vise Ministru Transporte no Komunikasaun atual promove ba vogal 2 iha APORTIL, Vitor Maia katak Jornalista laiha kompetensia atu husu kona – ba kareta Rava koor Silver ho numeru matrikula 05.000 G ne’ebe sei paradu hela iha polisia tranzitu Liquica.
Maske nune’e, Timor Post kontinua konfirma nafatin ba vogal 2 APORTIL ne’e iha loron Sesta, 15 Dezembru 2016 iha nia serbisu fatin no rejeita deklarasaun komandante polisia tranzitu Liquica nian katak, mikroleta ne’e mak sala hodi okupa tiha nia dalan.

“Mikroleta ne’e halai mai maka’as no ha’u trava metin mak nia soke ha’u. Ha’u la sala ida no ha’u mos hala’o serbisu Estadu nian iha portu Mahatama Oe – Cusse fila mai mak hetan dezastre ne’e,” esplika Vitor Maia ba Timor Post iha edifisiu APORTIL, Sesta (15/12).

“Maske hala’o serbisu Estadu nian, maibe ha’u rasik mak sei hadia kareta ne’e. Ha’u sei buka hela osan atu hadia kareta ne’e. Ha’u lakohi Estadu mak tenke hadia, ha’u sei hadia kareta ne’e ho ha’u nia osan rasik, maibe sei buka hela osan,” esplika Vitor. (oki)


A version of this article appears in print on December 19, 2016, on page 1 of the Timor Post edition with the headline: Kareta Estadu Ne'e Soke Iha Loron Feriadu
Vitor Maria: "Ha'u La Sala"
 

Sunday, December 11, 2016

Atauro Oan Sira Seidauk Hatene ZEESM




DILI – Atauro oan sira to’o oras ne’e seidauk hatene no seidauk iha konhesementu klean kona – ba projetu pilotu governu nian ho naran Zona Espesial Economic Sosial no Merkadu (ZEESM) ne’ebé hahu implementa ona iha Rejiaun Espesial Administrativu Oe – Cusse Ambeno desde tinan 2015 to’o ohin loron.

Artigu 5 konstituisaun RDTL kona – ba desentralizasaun iha versikulu 3 katak Oe-Kussi Ambenu no Atauro, sira hetan tratamentu administrativu no ekonómiku espesiál.

Administrador Postu Administrativu Atauro, Mateus Belo hatete, povu Atauro maioria lahatene projetu ZEESM, tanba realidade hatudu serbisu administrasaun publiku hotu iha Atauro sei depende ba iha administrasaun munisipiu Dili nian.

“Ami Atauro la ezije ZESSM no ami lahatene saida mak ZEESM. Realidade ne’ebé akontese durante ne’e mak serbisu administrasaun hotu sei submete nafatin ba iha munisipiu Dili,” hatete Administrador Mateus Belo ba Jornalista sira iha edifisiu postu administrativu Atauro – Dili, Sabadu (10/12).

“Ha’u lakohi komenta kona – ba ZEESM, tanba assuntu ne’e la’os ha’u nia kompetensia. Ha’u serbisu submete ba ha’u nia superior iha munisipiu Dili,” nia esplika.

Belo hatutan, povu Atauro rona de’it informasaun husi kanal media sira katak prosesu implementasaun projetu pilotu governu ho naran ZEESM mós sei implementa iha Atauro, maibe realdiade hatudu katak to’o oras ne’e informasaun ne’e seidauk iha realidade.

“Ami preokupa liu ba saida mak povu Atauro persija iha tempu agora hanesan estrada tenke di’ak, be’e moos tenke iha no bele hetan asesu ba saude publiku inklui edukasaun,” nia esplika.

Entretantu, prosesu implementasaun projetu pilotu ZEESM hahu iha Oe – Cusse Ambeno desde Janeiru 2015, maibe to’o oras projetu barak mak seidauk finalize. Projetu sira ne’e mak hanesan sosa tiha aviaun ki’ik ida, projetu estrada, klinika, aero portu no seluk tan.


 Tuir loloos prosesu implementasaun projetu pilotu ZEESM ne’e tenke la’o dala ida ho Atauro, maibe realidade seidauk akontese, tanba durante ne’e Prezidente Autoriedade Rejiaun Espesial Administrativu Oe – Cusse Ambeno, Mari Alkatiri sempre argumenta katak osan ZEESM ba Atauro ne’e iha ona, maibe sei persija estudu balun mak foin implementa iha Atauro. (oki)
A version of this article appears in print on December 12, 2016, on page 11 of the Timor Post edition with the headline: Konspirasaun iha Prosesu Tenderizasaun? 

Timor-Leste's Prime-Minister offers his resignation Prime-Minister Timor-Leste Taur Matan Ruak. Dili, Timor-Leste - Prime Ministe...