AMBENO – Prosesu konstrusaun ba projetu jardin
Lifau iha Rejiaun Espesial Administrativu Oe – Cusse Ambeno to’o oras ne’e
seidauk finaliza ho rajaun la klaru.
Projetu Jardin Lifau ne’e hahu
lansa husi eis Primeiru-Ministru, Kay Rala
Xanana Gusmão no Prezidente
Autoriedade Rejiaun Administrativu Espesiál Oe-Cusse Ambeno no Zona Espesiál
Ekonomia Sosiál Merkadu Oe-Cusse (ZEESM), Mari Alkatiri, Ministru Turismu,
Fransisco Kalbuadi Lay, Prokurador Jeral Republika, Jose Ximenes, Komisariu
Komisaun Anti Korrupsaun (KAK), Aderito Tilman no Komandante F-FDTL, Major
Jeneral Lere Anan Timor, membru governu, korpus diplomatiku no komunidade
Oe-cusse sira hala’o lansamentu ba primeira pedra iha Lifau, Oe – Cusse Ambeno
iha loron Sabádu (24/01/2015).
Antes
hahu halo lansamentu, mosu ona haksesuk malu entre emprezariu sira husi partidu
CNRT. Emprezariu sira ne’e tenta hadau tiha projetu turistiku iha
monumentu Lifau ne’ebé manan ona hosi kompañeiru CNRT sira seluk.
Entretanto,
governu Timor – Leste liu husi Ministériu Turizmu implementa projetu bo’ot tolu
hanesan, kontruksaun ba monumentu historiku Basco da Gama iha
Lifau, inklui sentru de informasaun turistika no kultura, largo tasi ibun no
jardin de Nossa Senhora nian ho ninia montante orsamentu toku 7 liu no dejenu
ba projetu ne’e halo husi arkiteta
Timoroan sira hanesan Imelda, Adua, Miguel.
Bazeia
ba informasaun ne’ebe iha katak, projetu jardin Lifau ne’e
responsabiliza husi kompanhia tolu (3) hanesan; Damenia Unipessoal Lda (Delio Reis) responsabiliza projetu
Marítima ho total osan tokon U$ 1,4, empreza Haksolok Construction (Helder
Vieira) mak responsabiliza projetu sentru informasaun kultura ho valor osan
tokon U$ 1,2, empreza Marrison Construction Lda mak responsabiliza projetu
monumentu Lifau ho valor osan tokon U$ 1,4.
Bazeia ba ha'u nia observasaun hamutuk ho Don Carlos
Filipe Ximenes Belo, SDB iha loron Sabadu, 20 Agostu 2016 katak, projetu jardin
Lifau ne’e kuaje paradu hela, tanba seidauk iha progressu maka’as. Maske
projetu ne’e responsabiliza husi kompanhia tolu husi nasional, maibe seidauk
la’os maka’as.
Tuir esplikasaun diretor obras publiku Rejiaun Espesial
Administrativu Oe – Cusse Ambeno, Candido Amaral esplika ba Don Carlos Belo
katak, nain ba projetu ne’e la’os husi Autoriedade Oe – Cusse nian, maibe mai
husi governu sentral liu husi Ministeriu Turizmu no Kultura desde Janeiru 2015.
“Projetu ne’e mai husi nasional. Foin lalais Konsellu
Ministrus mai halo ona reuniaun iha ne’e hodi hare ba kestaun ne’e, maibe ita
sei hein hela desijaun husi Konsellu Ministrus nian,” esplika Candido Amaral ba
Don Carlos Filipe Ximenes Belo, SDB iha jardin Lifau, Oe – Cusse Ambeno,
Sabadu, 20 Agostu 2016.
Hafoin esplikasaun ne’e remata, bainhira ekipa ne’ebe vizita
Jardin Lifau atu hakat sai hodi ba fatin seluk, derepente familia husi uma kain
tolu ne’ebe afetadu ba prosesu konstrusaun Jardin Lifau ne’e hato’o sira nia
lamentasaun ba Don Carlos katak sira hetan ona karta notifikasaun husi
Autoriedade Oe – Cusse Ambeno hodi hamamuk ona Lifau, tanba autoriedade sei
persija area ne’ebe komunidade sira hela ba. Maibe, resposta husi Don Carlos ba
katuas nain tolu ne’e katak persija koordena didia’k hodi autoriedade hodi
labele hamosu kestaun negativu. (oki)